WAT IS ER NOG MEER NODIG OM JE DOELEN TE BEREIKEN?

© 1996-2021 Ton Muller AllWell.nl


Heb je de achtergronden ook al gelezen?




Deze doelstellingen waren:
1: Effectiever kennis vergaren 2: Zelfmanagement faciliteren 3: Kernzaken van kennis 4: Grenzen van kennis 5: Hoe win je tijd?

Analogieën
Het gebruik van analogieën versnelt begripsvorming. Het in een andere situatie snel een oplossing weten te vinden kan met behulp van analogieën worden gerealiseerd.
- Stel dat je in een bepaald vakgebied, bv. electrotechniek (transport van electronen) begrijpt wat een weerstand betekent. In een pijpleiding (transport van vloeistoffen) zal een klep of afsluiter dan een regelbare weerstand zijn. Bij kennistransfer (transport van kennis) zullen er ook analoog hieraan, weerstanden ook aanwezig zijn, deze zijn nog niet alle in kaart gebracht.
- De term "lessons learned" is in Amerika bij managers wel bekend, het zegt meestal veel over wat je in het vervolg wel of niet moet doen.
Een artikel over effectief denken, leren en handelen gaat hier voor een groot deel ook over.
Metaforen kunnen ook als begripsvormend hulpmiddel gebruikt worden. Met nieuwe technieken zoals NLP en DHE kan men veel persoonlijke remmingen opheffen en zodoende een meer ontvankelijke persoon creëren. Naast betere technische hulpmiddelen zullen met deze DHE technieken in de naaste toekomst mensen beter toegankelijk worden voor nieuwe kennis.

Bij sommige IQ-tests worden je inzicht in het hanteren van analogieën op de proef gesteld. Met enkele voorbeelden geven ze je aan hoe een getallenreeks, een letterreeks of een woordenreeks dan door jou verder ingevuld moet worden.
Als je het verband snel ziet score je dus hoger.


Metaforen
Metaforen zijn duidelijke, verkorte omschrijvingen van de realiteit op een zodanige wijze dat de boodschap die er van uitgaat gemakkelijker blijft hangen.
- Het eerste boek over metaforen die ik las was: "De gekookte kikker", van Peter Camp die nog 108 andere metaforen in zijn gelijknamige boek had verzameld. Een cursist had mij die eens aanbevolen. Gooi je een kikker in een pan met heet water dan springt hij er direct uit en redt zijn leven. Warm je hem langzaam op dan raakt hij eraan gewend en dat wordt zijn dood. Zo gaat het ook met organisaties die langzaam in de problemen raken en er niet meer uitkomen.

Hier gaat het meer om het begrijpen van gevoelsmatige situaties. Degenen die vaak naar soaps kijken krijgen dit soort voorvallen tot in den treure voorgeschoteld. Je weet dan bijvoorbaat al hoe het over een paar afleveringen zal aflopen.
Als je dit soort situaties snel begrijpt dan zit het wel goed met je EQ.


NLP
NLP of Neurolinguïstisch Programmeren is een techniek die beoogt het welzijn van de mens op langere termijn te verbeteren door een studie van de subjectieve ervaring als middelpunt te nemen. Men gaat uit dat ons gedrag veelal bepaald wordt door een serie basis programma's en de onbewuste reacties daarop. Door onszelf te herprogrammeren kunnen we loskomen van verkeerde denkbeelden en zo onszelf verbeteren. Het stamt af van de Amerikaanse psycholoog Richard Bandler in de jaren 70.
Ook het met elkaar kunnen communiceren wordt door het toepassen van NLP verbeterd.
- Bij het oog in oog staan met nieuwe contacten kun je al snel zien wat voor persoon je voor je hebt. Aan de hand van mogelijke punten van overeenstemming kun je later daar dieper op ingaan om zaken te gaan doen.
De programma's die voornamelijk in ons limbisch hersenstel genetisch vastgelegd liggen kunnen in zes groepen worden onderverdeeld:
Ons doelprogramma, waarheen bewegen wij ons in de wereld.
Ons sociaalprogramma, hoe gaan wij met anderen om.
Ons energieprogramma, hoeveel energie hebben wij in ons.
Ons sexualiteitsprogramma, stamt af van de voortplantingsdriften.
Ons teritoriumprogramma, bepaalt wie wij in ons territorium toelaten.
Ons overlevingsprogramma, geeft aan wat levensbedreigend is.

Daar de wereld snel verandert maar deze bij ons ingebakken programma's eigenlijk al van 1500 generaties terug ( of nog verder) afstammen, zijn wij geneigd om bij het minste of geringste elkaar soms nog af te slachten of een stukje land te misgunnen.

En hoe zal onze grijze massa die wij nu boven in ons hoofd hebben zitten na de volgende 1500 generaties er uit gaan zien? Hebben wij dan weer tien maal zoveel neuronen in ons hoofd of zal er weer een volgende uitstulping komen waarmee je onze handelingen kunt aansturen? Zullen we dan emoties kunnen uitwissen en reageren we dan alleen op de resultaten van combinaties van gedachten van onze hersenschors?
Wie het weet mag het inderdaad zeggen!

DHE
DHE of Design Human Engineering is een vervolg op NLP waarbij een meer holistische interactie van mens en omgeving wordt bestudeerd waarbij het doel is de mens als individu of groep te verbeteren. Bij het ontvankelijker maken van mensen voor nieuwe kennis kan deze techniek in de naaste toekomst naar mijn mening een grote rol spelen. Door jezelf beter te leren kennen kun je ook bepalen welke methoden je het beste kunt gebruiken om je doelstellingen te bereiken. DHE is in de jaren 90 uit NLP voortgekomen.
Dat er relaties bestaan met empowerment of zelf-management is te merken. Maar hier gaat men van uit dat de persoonlijke ontwikkeling onder begeleiding gedaan wordt.
Maar als je zelf geen volger bent en bovendien DHZ-technieken beheerst kun je het wellicht in eigen hand nemen.


Gestructureerde verzameling
Veel methoden en technieken zijn door anderen reeds bedacht, voorzover ik er achter kom zal ik die hier verzamelen, zodanig dat anderen er ook baat bij kunnen hebben. Door speciale ordening en structurering en lettende op verschillende persoonstyperingen, leeftijdsgroepen, beroepsgroepen en taakgroepen, probeer ik verder de ingangen voor diegenen die dat van hun kant beschouwen ook eenvoudig bereikbaar te maken. Voorzover zij bestaan zullen directe van commentaar voorziene verwijzingen naar andere websites worden geplaatst. Dit bespaart typwerk en laat anderen in hun waarde. Daar deze verzameling een practische vraagbaak beoogt te zijn zullen bij diepergaande technieken alleen de essenties worden aangegeven. Een snelle vraagbaak op hoofdlijnen dus. Ook de verwijzingen naar boeken en andere literatuur zullen, indien relevant, worden aangegeven.
De uiteindelijke doelstelling zal zijn dat effectiever denken, leren en handelen ten behoeve van verschillende typen personen, voor de komende generaties in kaart wordt gebracht.
Want met een verwijzing naar Tony Allessandra kunnen wij stellen: geef ieder type persoon de gereedschappen die bij hem past!
Volgens Tony Buzan is meer dan de helft van wat de mensheid weet ofwel de collectieve wetenschap, in de laatste vijftien jaar verzameld. Als we zo door gaan gaat het volgens mij naar een scenario toe waarbij veel kennis effectiever en sneller uit zogenaamde kennis-systemen zal worden opgehaald om beslissingen te ondersteunen, de zogenaamde beslissingsondersteunende-kennissystemen.
- In principe doe je dat ook al door het groene boekje (wel of niet op diskette) te raadplegen of je electriciteit of elektriciteit dient neer te schrijven.


Kennis-systemen
Volgens Gene Bellinger is een systeem een zelfstandige eenheid of entiteit die haar bestaan te danken heeft aan de samenwerking van haar onderdelen. Zo zijn de kleinste eenheden de subatomaire deeltjes: fotonen, electronen en kernen. Groter: atomen, moleculen, cellen, organen, planten, dieren, machines, computers, netwerken, groepen, afdelingen, organisaties, wereld, kosmos.
Een bijkomende eigenschap van systemen is dat er een meerwaarde ontstaat. Het totaal is meer dan de som der delen.
Door sommige organisaties en mensen wordt deze methode van samenwerken reeds beoefend en als waardevoller dan de conventionele organisatievormen beoordeeld.

- Een kennis-systeem zou dus alles kunnen zijn wat kennis kan helpen voortbrengen. Het zou dus ook een verzamelnaam kunnen zijn van methoden, technieken, modellen en hulpmiddelen om kennis te helpen genereren. Het zou dus een hybride systeem kunnen worden genoemd waar je deels via software en deels via menselijke communicatie de kennis steeds verder opvijzelt. Een kwestie van heel lange adem dus.
Al zou deze zienswijze misschien waar kunnen zijn in de "volksmond" wordt met kennissystemen de software bedoeld die men gebruikt bij het ondersteunen van beslissingen.


Structuren
Structuren zijn op een bepaalde manier geordende gegevens of zelfs geordende functionele onderdelen. Het begint reeds bij de letter, het woord, de zinsbouw tot het aanbieden van de totale informatie in een door de regio of land voorgeschreven wijze: de taal. Structuren komen niet alleen in kunstmatige werken voor maar is in de natuur reeds in veel levende organismen aanwezig. Bijvoorbeeld zintuigen en stofwisselingsorganen zijn speciale delen met een bepaalde functie. In practisch alle gebieden van de natuur komen structuren voor: Land, water, lucht, bergen, rivieren, dieren, planten enz. enz. Door het aangeven van structuren kunnen mensen sneller herkennen welke eigenschappen aan bepaalde gegevens aangehangen kunnen worden.

Zowel in de techniek, de poezie als in de organisatiekunde maakt men gebruik van structuren. Structuren geven samenhang aan losse zaken. Meestal in een hierarchische vorm zoals bv bij de auto: chassis, carosserie, motor enz. En verder motor: motorblok, brandstofpomp, ontsteking, koeling enz. enz. Structuren hebben als voordeel dat men bepaalde zaken sneller herkent. Bijvoorbeeld als men in de organisatiekunde het heeft over een bureaucratische structuur dan bedoelt men een lange weg van de top naar de uitvoerenden. Men herkent deze structuur aan de lange wachttijden. Een kortere weg wordt bereikt door een platte organisatiestructuur toe te passen. Sneller begrijpen, overzien en handelen van de verantwoordelijken binnen de organisatie is dan mogelijk. Het op een optimale wijze (her)ordenen van gegevens tot nieuwe informatie en later tot nieuwe kennis zal in de toekomst noodzakelijk blijven vanwege het vrijkomen van steeds meer gegevens en informatie.

Een frappante bijzonderheid is wel dat we nog niet alles weten over onze eigen structuur. Men is nog tot het jaar 2003 bezig om de menselijke genen in kaart te brengen. Eind 1999 waren we bij het 22e chromosoom gekomen die volledig in kaart is gebracht. Gelukkig is door de snellere rekenmethoden en computers begin 2001 ons genoom wel in kaart gebracht!
Daarna kan het nog wel jaren duren voordat we weten wat we er precies mee kunnen doen en of het dan ethisch verantwoord is.


Taal
Taal is het vooraf afgesproken communicatiemedium waarmee mensen onderling gegevens uitwisselen. Het wordt zowel mondeling, in fonetische klanken, als op schrift in een bepaalde tekenset zoals symbolen, woorden en zinnen in een bepaalde volgorde, de syntax, aan anderen gepresenteerd. Anderen begrijpen de betekenis of semantiek en zijn het er mee eens en kunnen er wat mee doen of zijn er niet mee eens en kunnen daar tegenin gaan. Men kan ook niet reageren of iets niet gelezen of gehoord hebben. In het laatste geval komt de informatie niet over. Menselijke talen worden op jongere leeftijd makkelijker geleerd dan op latere leeftijd. Jong geleerd oud gedaan is hier de leus.
Alles wat mensen bedenken of begrijpen is in de taal waarin men met elkaar communiceert vast te leggen met woorden en soms ook aangevuld met speciale symbolen en tekens.
De betekenis van woorden is heel belangrijk om door mensen goed begrepen te worden. Het zal niet de eerste keer in de geschiedenis zijn dat men woorden die men niet goed kent toch gebruikt met soms letterlijke interpretatie door anderen. Of dat men goed gekozen woorden toch fout interpreteert.
- Vooral in paniek situaties zoals indertijd in Vietnam gebeurde was de communicatie tussen piloten en de Zuid Vietnamese grondtroepen (in het Engels) daardoor heel slecht, met soms desastreuze gevolgen.
Volgens Marilyn Vos Savant kun je het beste woorden die je niet kent meteen in een woordenboek opzoeken, zodat je later, in een andere situatie, niet nog een keer in dezelfde fout terecht kunt komen.
- Als je grensverleggend bezig bent, zijn de bestaande woorden niet voldoende om het nieuwe fenomeen kort en krachtig te benoemen. Je zoekt eerst naar een omschrijving en daarna naar synoniemen en analogieën. Als je die niet vindt dan ontstaat op die manier een nieuw woord. Soms slaat die wel aan, soms niet. Het woord "rekentuig" voor computer heeft slechts een kort leven gehad.
Behalve voor mensen kan taal zodanig gestructureerd worden dat machines zoals computers er op kunnen reageren en er de opdrachten die wij of een programmeur aan hen geven kunnen uitvoeren.
Deze talen kunnen vrij primitief zijn, dus voor ons moeilijk leesbaar of te begrijpen zoals machinetaal en assemblers, via beter begrijpbare talen zoals Basic, Pascal, C, C++, dBase, Access, Delphi naar scriptalen zoals HTML, Java. Hoe dichter men bij de machineomgeving werkt zoals bv. in het geval van robots hoe meer real-time de situatie is dus des te sneller dient het programma te werken. Gelukkig zijn de moderne processoren snel en praat men over tientallen tot honderdtallen nanoseconden uitvoeringstijd van een instructie.
Bij mensen ligt het in de buurt van honderdsten tot tienden van een seconde.
- Een vertaler heeft een paar tienden van een seconde nodig om een zin vertaald te krijgen en nog een paar seconden nodig om het uit te spreken.
- Een sportman heeft een tiende tot tweetiende van een seconde de tijd nodig om een aanvallende beweging van zijn tegenstander te pareren.
- Met duizend woorden kun je meestal in een bepaalde taal alledaagse conversaties aangaan. Je moet nog wel even wat grammaticale zaken kennen.


Woorden
Woorden zijn de fundamenten van de taal waarmee je communiceert. Als je de betekenis van een woord niet kent kun je er hooguit naar gissen wat er mee bedoeld wordt. Een deel van de informatie en de betekenis van die informatie gaat aan je voorbij zonder dat je het weet, dus kom je niet verder als je de zin waarin het woord staat leest. Het is efficienter als je zoveel mogelijk woorden die je niet goed begrijpt direct opzoekt wat het betekent. Zo lees je steeds sneller en kun je ook bijna alles begrijpen wat er geschreven staat. Een goede gewoonte is een verklarend woordenboek of dictionaire bij de hand of in je computer te hebben, al of niet via WAP te bereiken.
Bij het bestuderen van een nieuw vakgebied loont het de moeite om eerst het glossarium, de uitleg van de specifieke vaktechnische woorden, te lezen, dit bespaart je uiteindelijk veel tijd. Natuurlijk kun je woorden die je al kent overslaan.
Als je in een vreemde taal leest gebruik dan een taalwoordenboek of een goed electronisch woordenboek.
Als je zelf schrijft dan weet je hoe je een zin het beste kan neerschrijven. Zo duidelijk mogelijk. Liefs niet al te lang en in een duidelijke "spreekstijl". Dit geeft een pakkender betoogtrant dan de outline-methode van sommige leerboeken. Dat is weer beter als je de stof snel wilt oprakelen.
Woorden dragen je gedachten uit, je dient dus zorgvuldig na te gaan welke woorden je kiest en welke nuanceverschillen je ermee bedoeld.
- Was het droge sneeuw of stuifsneeuw die de lawines in de Europese Alpen in februari 1999 veroorzaakten?
De eskimo's zouden misschien een beter woord weten tussen hun meer dan 100 woorden voor sneeuw
Dat een zin uit verschillende soorten woorden is opgebouwd weten wij allemaal. De voornaamste zijn de zelfstandige naamwoorden (ZN) (concreet of abstract), die geven aan over wat je het hebt.
- De helicopters konden niet opstijgen.
De tweede soort van woorden zijn de werkwoorden (WW), die geven aan wat voor acties je op de andere woorden uitoefent.
- De helicopters konden niet opstijgen
Nog twee andere soorten van woorden zijn ook belangrijk, de bijvoeglijke naamwoorden(BN) geven de status van de ZN aan en de bijwoorden (BW), deze laatste geven de plaats aan van het ZN of de persoonlijke voornaamwoorden. In plaats van wat is het dan wie.
- Zij werden in helicopters geevacueerd maar waren bedroefd vanwege het verlies van familieleden
Woorden hebben betekenis of ook wel semantiek genoemd. Als je een ander woord in de plaats van het woord dat je neergeschreven hebt plaatst krijgt de zin een andere betekenis. Behalve als je een synoniem voor dat woord neerzet. Op deze manier kun je tegenwoordig automatisch duizenden zinnen door een computer laten genereren om iets anders te krijgen. Je dient als mens zelf nog te beslissen of je het wilt gebruiken of niet.
Deze site is eigenlijk een soort semantisch netwerk, door de betekenissen van woorden die je niet begrijpt (waarnaar soms verwezen wordt) op te zoeken kom je steeds verder met je kennis.


Regels
Regels zijn door sommigen bedachte en met elkaar afgesproken, gestructureerde, handige recepten en werkwijzen om iets sneller en beter te doen. Een paar voorbeelden welke voor- en nadelen eraan kleven worden hier ter illustratie gegeven.
Soms zit het van nature al in de mens (of dier). De genetische programmering. Dit geeft weer aanleiding tot gen-modificatie
- In Nederland rijdt men rechts van de weg en op éénrichtingswegen slechts in één richting. Dit laatste komt de veiligheid ten goede maar kan in een stad soms tot een langere weg, tijdverlies en hoger brandstofverbruik leiden.
- Een regel is om bij de kassa achteraan te sluiten. Waar dit moeilijk te zien is maakt men gebruik van een nummerautomaat.
- Als je je aan de regels houdt terwijl je omringt wordt door honderd zoetwaterhaaien (statistisch de gevaarlijkste) zullen ze je niet aanvallen. De regels zijn: niet bang worden, niet vluchten, geen onverwachte bewegingen, oogcontact blijven houden.
- Een regel is ook dat men zich aan de snelheidsregels houdt. Dit is in Amerika dus beter geregeld dan hier.
- Een antirookcampagne met levendige beelden over de gevolgen van roken zal beter overkomen dan een informatie in kleine letters op ieder pakje sigaretten dat het je gezondheid kan schaden.
- Als je een voordracht over denkhulpmiddelen wilt houden dien je te zorgen dat je de aandacht van je publiek direct pakt voordat ze in slaap vallen door te grondig te willen beginnen!
Als je gegevens dus volgens bepaalde regels structureert wordt dat door de doelgroep beter begrepen.
- Ondernemers kennen allen de 80% regel: meestal kun je 80% bereiken met 20% van de moeite. Om de resterende 20% te bereiken heb je 80% van je mogelijkheden nodig!
Nu moet je niet denken dat ondernemers lui zijn, dan worden ze boos. Of dat wetenschappers super vlijtige mensen zijn. Om 100% volmaakt iets te presteren heb je als mens misschien wel begeleiding van hogere machten nodig.
- De meeste ambtenaren houden zich aan de regels, als ze toch bankier willen spelen kan het wel eens fout gaan.
- Als je bepaalde regels goed weet te structureren kun je het automatiseren. Je kunt dus op die manier een arts, een lokettist, een docent of een vertegenwoordiger ergens anders inzetten.
Want in feite baseert de arts zijn recept of behandeling op je symptomen en je voorgeschiedenis en concludeert daarna wat hij geacht wordt te doen.
Een lokettist die je een kaartje naar een plaats in een ver vreemd land moet verkopen kun je beter als hostess laten fungeren en het kaartje met alles wat erbij hoort zoals mate van comfort, snelheid van reizen door de apparaten laten uitvoeren.
Een docent die ieder jaar het zelfde moet afdraaien kun je beter nieuwe stof laten verzamelen zodat wat hij via zijn apparaten laat vertellen in ieder geval up to date is.
Ook een auto verkopen hoef je voortaan niet meer via een dealer doen. De Bank neemt hierin nu het voortouw in handen.
Regels zijn dus handigheidjes die voor een bepaalde tijd gelden. Na verloop van tijd zul je de regels, dus ook de (juridische-, economische en fysische-) wetten moeten aanpassen. In dit land, de Duitsers hebben het over ein neues Wirtschaftswunder, zijn er reeds te veel regels die verouderd zijn. Een aanpassing aan het bijna volwassen poldermodel zou op zijn plaats zijn. Of er in de toekomst ethische wetten moeten komen is nu al bijna in zicht.
Verder naar denkprocessen | Inhoud | Terug naar homepage | Homepage + zijframe